آیا نباید نگران آتش سوزی های جنگلی باشیم؟
به گزارش گل پیچ دبیر مرجع ملی كنوانسیون تنوع زیستی كشور اظهار داشت: تنها 7 درصد از مساحت كل ایران را پوشش جنگلی تشكیل داده است یعنی 93 درصد مابقی آن خشك و نیمه خشك است. در چنین كشوری كه پوشش گیاهی آن خیلی كم است، هر یك درخت باید برای ما اهمیت زیادی داشته باشد.
هادی کیادلیری در گفت و گو با ایسنا، ضمن اشاره به حرف های عیسی کلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - در خصوص اینکه آتش سوزی در جنگل ها و مراتع در شرایط عادی کاملا طبیعی است و از ۱۰۰ میلیون هکتار از جنگلها و مراتع کشور، کمتر از ۱۵۰۰ هکتار از فروردین تابحال گرفتار آتش سوزی شده است، اشاره کرد: آتش سوزی تنها عامل تخریب کننده جنگل های کشور نیستند بلکه عوامل تخریب مختلفی وجود دارد که همه آنها در کنار یکدیگر در حال نابود کردن اکوسیستم های جنگلی همچون زاگرس هستند بدین سبب اگر بخواهیم با این دید به تخریب جنگل ها نگاه نماییم، تمام جنگل های ایران را از دست خواهیم داد.
وی افزود: هر یک درختی که ما در زاگرس از دست می دهیم، کشور را به سمت بیابانی شدن سوق می دهد بدین سبب اصلا نباید بر طبق میزان سطح آتش سوزی خسارات وارد شده به جنگل ها را بیان کرد. ما با کشوری که چندین میلیون هکتار جنگل دارد و چندین درصد از مساحت آنرا جنگل فرا گرفته است، فرق داریم. در ایران مختصر جنگلی در خط باریکه ای در زاگرس و یکی در شمال کشور جنگل داریم که از بین رفتن میزان کمی از آن برای ما اهمیت بسیار زیادی باید داشته باشد.
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور با اشاره به اینکه در گذشته نیز شاهد آتش سوزی جنگل های زاگرس و شمال کشور بوده ایم، اشاره کرد: شدت و حدت و وسعت این نوع آتش سوزی ها در گذشته بسیار کمتر بود و ترمیم آتش سوزی هایی با این شدت در جنگل هایی که کمتر گرفتار تخریب شده اند نیز مشکل است، چه برسد به جنگل هایی مانند زاگرس که خود به دلیلهای مختلف مانند کشاورزی، دامداری بیش از اندازه ظرفیت، عوامل انسانی دیگر و بیماری ها و آفاتی که در سطوح بسیار وسیع طغیان می کند، توانایی زادآوری خودرا از دست داده است.
وی افزود: حالا در کف جنگل های زاگرس مقداری نهال ایجاد و مستقر شده اما به وسیله همین آتش سوزی ها در حال از بین رفتن است و از سویی نیز هر بذر بلوط هفت تا هشت سال زمان می برد تا حدود ۷۰ سانتی متر رشد کند یعنی خود به خود آینده جنگل ها گرفتار مشکل است و این آتش سوزی ها می تواند تمام جنگل ها را نابود کند.
حیات وحش بر اثر آتش سوزی های جنگلی از بین می روند
کیادلیری ضمن بیان اینکه در جنگل ها جمعیت زیادی از حیات وحش مانند سنجاب وجود دارد که به ایجاد اکوسیستم های مناسب کمک می نماید، اظهار داشت: حیات وحش نیز بر اثر آتش سوزی های جنگلی از بین می روند و عملا زمانی که این سطح از آشفتگی در اکوسیستم های جنگلی ایجاد می شود، اکوسیستم توانایی ترمیم خودرا از دست می دهد و این موجب می شود جنگل های کشور رو به زوال بروند.
آیا آتش سوزی جزو اکوسیستم جنگلی است؟
رئیس سابق انجمن جنگل ها در واکنش به دیدگاه کلانتری مبنی براینکه آتش سوزی به شکل طبیعی و بدون دستکاری انسان، قسمتی از اکوسیستم جنگل است، اظهار داشت: آتش سوزی شاید جزو اکوسیستم باشد اما برای کدام جنگل ها؟ آتش سوزی در جنگل هایی مانند آمریکا یا استرالیا که گونه های مانند «سوزنی برگ» و «اکالیپتوس» آتش می گیرند تا بتوانند زادآوری کنند، طبیعی است اما آتش سوزی در این سطح گسترده در جنگل های ایران طبیعی نیست ضمن اینکه اگر آتش سوزی جزو پروسه اکولوژیک جنگل ها نیز باشد، با این شدت و حدت و الگوها رخ نمی دهد.
تغییر زمان بندی و شدت آتش سوزی های جنگل های ایران، طبیعی نیست
وی افزود: جنگل های ایران در گذشته نیز گرفتار آتش سوزی می شدند اما حالا که شدت و زمان بندی آن تغییر کرده است نشان از دخالت عوامل غیر طبیعی دارد. تخریب های اولیه که در سال های گذشته موجب تُنُک شدن جنگل ها و افزایش علوفه شد از عوامل غیر طبیعی در ایجاد آتش سوزی های وسیع در جنگل ها هستند.
کیادلیری ضمن بیان اینکه باران های بهاره و گرمایش زمین از دیگر دلیلهای ایجاد آتش سوزی های غیر طبیعی هستند، اشاره کرد: تصور اینکه این نوع آتش سوزی ها تنها برای امسال است و مقرر است که تمام شود، صحیح نیست چونکه چنین آتش سوزی هایی در سال های آینده نیز رخ خواهد داد و ما به دلیل تخریب جنگل ها، این مناطق را مستعد وقوع آتش سوزی کرده ایم بدین سبب روز به روز سطح و تعداد آتش سوزی ها افزوده می شود و یک اشتباه سهوی یا عمدی می تواند تمام جنگل ها را به آتش بکشد.
وی افزود: ضمنا در کنار تمام این عوامل حدود ۱۹ میلیون واحد دامی و ۴۰۰ هزار خانوار در اکوسیستم های زاگرس وجود دارند همین طور حضور چندین میلیون توریست در جنگل های زاگرس و شمال کشور فشار مضاعفی را بر جنگل های کشور وارد میکند.
زمان زیادی برای ترمیم جنگل ها نیاز است
دبیر مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور درباره احیای جنگل های سوخته اظهار داشت: احیای جنگل ها امکان پذیر است اما خیلی از تخریب هایی که در جنگل ها به وجود آمده زمان زیادی برای ترمیم نیاز دارد چونکه این مشکلات در کوتاه مدت ایجاد نشده که در کوتاه مدت نیز از بین برود.
کیادلیری در ادامه با اشاره به جنگل های زاگرس اظهار داشت: این رویشگاه ها چند سال طول می کشد تا به حالت اولیه خود بازگردند چون تمام گونه های اولیه آنرا به صورتی نابود کرده ایم. بدین جهت نحوه احیای این جنگل ها تنها بوسیله حفاظت از آنها امکان پذیر نخواهد بود بلکه باید به این اکوسیستم ها کمک و آنها را سالم سازی کرد و برای احیای آن هزینه پرداخت اما با این روندی که ما پیش می رویم، هزینه که نمی نماییم هیچ از طرفی هم زمین های آنرا برای کشت کشاورزی و دامداری واگذار کرده ایم.
رییس سابق انجمن جنگل ها افزود: تنوع زیستی و خاک جنگل های زاگرس زیر فشار حضور بیش از ظرفیت دام در منطقه، از بین خواهد رفت و منابع تجدید شونده را به منابع تجدید ناپذیر تبدیل می کند. با تداوم چنین شرایطی نمی توان جنگل های زاگرس را احیا کرد اما اگر واقعا اراده ای باشد می توان با ارائه برنامه ها و استراتژی های بلند مدت، مسیر احیای زاگرس را به آرامی طی نماییم.
وی با اشاره به اینکه نمی توان به آسانی گفت احیای جنگل های زاگرس چقدر زمان می برد، اشاره کرد: از بین رفتن درختی ۲۰۰ یا ۳۰۰ ساله نیاز به همان میزان زمان برای احیا دارد و این تنها یک درخت است در صورتیکه در آتش سوزی تنها درختان نیستند که از بین می روند بلکه زیستگاه های زیادی که شامل انواع گونه ها هستند از بین می روند. بدین جهت برای استقرار این اکوسیستم ها حتما زمان زیادی نیاز است.
کیادلیری در آخر اظهار داشت: اگر ما روال احیا و بازگشت جنگل ها به حالت اولیه خودرا خیلی طبیعی فرض نماییم و از همین حالا احیای اکوسیستم های جنگلی را با کاشتن بذر درخت بلوط آغاز نماییم، بعد از ۴۰ سال این درختان بلوط بذر می دهند و این شروع تکامل است اما برای رسیدن به جنگل های انبوه به فرصت بیشتری نیاز است.
منبع: گل پیچ
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب