به بهانه روز تنوع زیستی؛
سازمان محیط زیست تسلیم جوسازی های مجازی و خواسته های غیرعلمی نشود
به گزارش گل پیچ بیست و دوم ماه مه مصادف با اول خرداد ماه روز جهانی تنوع زیستی نامگذاری شده است. یک کارشناس ارشد تنوع زیستی می گوید: حفاظت بدون مشارکت جوامع محلی و بعد اقتصادی پایدار نخواهد بود و سازمان حفاظت محیط زیست باید بر تصمیماتی که برپایه اصول علمی می گیرد، پافشاری کند.
مهدی نبی یان در گفت و گو با ایسنا، ضمن اشاره به تاثیراتی که انقراض یک گونه می تواند بر اکوسیستم بگذارد، اظهار نمود: نمی توان یک گونه را تنها از منظر ارزش های حفاظتی یا نقشی که در اکوسیستم ایفا می کند، مدنظر قرار داد چونکه باید ارزش ها و نقش های دیگری همچون ارزش های فرهنگی، زینتی، دارویی و... را نیز در ارزش گذاری گونه ها قائل شویم و تنها با درنظر داشتن تمام کارکردها و نقش ها است که می توانیم ارزش هر گونه را در یک جامعه و بصورت مستقل بررسی نماییم.
وی درباره گونه های در معرض انقراض اظهار داشت: گونه های در خطر انقراض کشور را می توان به دو بخش تقسیم کرد؛ گونه هایی که در فهرست سرخ سازمان های بین المللی بعنوان گونه های در خطر انقراض شناخته می شوند و گونه هایی مانند یوزپلنگ ایرانی و گور ایرانی که در ایران بعنوان گونه در خطر انقراض شناخته می شوند چونکه ممکنست گونه ای در سطح جهانی جمعیت مناسبی داشته باشد اما در یک کشور در معرض انقراض باشد مانند مرال که در کشور ما به سبب تخریب زیستگاه در معرض خطر انقراض است اما در بعضی کشورهای دیگر از جمعیت بالایی برخوردارست. بدین جهت باید روند نزولی جمعیت برخی گونه ها از جنبه بین المللی و برخی دیگر از جنبه ملی مورد بررسی قرار گیرند.
به گفته این پژوهشگر حیات وحش، سازمان حفاظت محیط زیست در ایران سابقه کمتری نسبت به سایر دستگاه های کشور دارد و علم محیط زیست نیز بعنوان یک علم جدید شناخته می شود و این عوامل سبب شده است با یک سری ضعف های ساختاری در مدیریت، تعیین بودجه و حمایت های دولتی در بخش محیط طبیعی مواجه شویم که در کشورهای در حال توسعه امری دور از انتظار نیست. با این وجود در مقایسه با سایر کشورهای در حال توسعه می توان اظهار داشت که در ایران خصوصاً در سالهای اخیر که توجه بیشتری معطوف به محیط زیست شده، شرایط محیط طبیعی و حیات وحش کشور رو به بهبود بوده است.
وی افزود: مناطق حفاظت شده تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست حالا به بالای ۱۱ درصد رسیده است در صورتیکه در کشورهای در حال توسعه کمتر دیده می شود که مناطقی که معمولا دارای منابع با ارزش زیرزمینی هستند را بعنوان منطقه حفاظت شده شناسایی و معرفی کنند. با این وجود سطح گسترده با پراکندگی مناسب مناطق حفاظت شده کشور روند مناسبی طی سالهای قبل داشته و استخدام سالانه حدود ۶۰ تا ۲۰۰ نیروی محیط بان به همراه افزایش امکانات و تجهیزات قابل قبول در اختیار آنها نشان میدهد که دراین زمینه شرایط بهتر شده است.
سازمان حفاظت محیط زیست باید بر تصمیمات علمی خود در زمینه حفاظت از حیات وحش پافشاری کند
نبی یان با اعلان اینکه طی یک دهه گذشته تصمیمات سازمان حفاظت محیط زیست در زمینه حفاظت از حیات وحش تحت تاثیر فضای مجازی و فشار افکار عمومی قرار گرفته است، اشاره کرد: سازمان حفاظت محیط زیست باید در سیستم مدیریتی خود بازبینی کند و بر تصمیماتی که بر پایه اصول علمی در ارتباط با نحوه حفاظت از گونه های جانوری و مدیریت مناطق حفاظت شده می گیرد، پافشاری کند و در مقابل خواسته های غیرعلمی تسلیم نشود چونکه برخی تصمیم های کارشناسی این سازمان به سبب همین فشار فضای مجازی و افکار عمومی توسط برخی مدیران به حاشیه کشیده می شود.
وی افزود: مناطق طبیعی کشور ما بکر و غیرقابل نفوذ نیستند بدین سبب نمی توان بوسیله حراستی یعنی با جلوگیری از ورود افراد به این مناطق از آنها محافظت کرد. ما در ایران به یک سری سیاست های مداخله گرانه مانند تکثیر در اسارت و طرح جابه جایی گونه ها در حوزه حیات وحش نیاز داریم که منتج به دستکاری در طبیعت می شود مانند پروژه احیای گور ایرانی در پارک ملی کویر یا منطقه کالمند بهادران استان یزد که با انتقال گورهای ایرانی در کوشش برای احیای جمعیت آن هستند.
به گفته این کارشناس ارشد تنوع زیستی، سازمان حفاظت محیط زیست بعد از روزها و ساعت ها گفت و گو و برگزاری جلسات و بر طبق نظرات کارشناسان داخلی و خارج از سازمان به یک جمع بندی می رسد که بعنوان مثال گور ایرانی را به زیستگاهی که در گذشته در آن گور حضور داشته است، معرفی نماید اما مشاهده می شود که با یک تجمیع در فضای مجازی از طرف کنشگران محیط زیستی با زنده گیری، جابه جایی یا تکثیر در اسارت یوزپلنگ ایرانی در پارک ملی توران مخالفت می شود و بجای همراهی، سنگ جلوی پای سازمان حفاظت محیط زیست انداخته می شود. با این وجود در بیشتر این مواقع نیز شاهد عقب نشینی سازمان حفاظت محیط زیست از موضع خود هستیم چونکه مدیران این سازمان ترجیح می دهند بجای این که با رسانه ها و افکار عمومی وارد چالش شوند، بنیان های حراستی را اولویت کاری خود قرار دهند.
وی در ادامه اظهار نمود: حالا نمی توان تنها به روش حراستی و جلوگیری از ورود افراد به مناطق چهارگانه جمعیت حیات وحش را مدیریت و حفاظت کرد بلکه باید بر پایه علوم، مطالعات و تکنولوژی های جدید رصد و مراقبت از حیات وحش و مشارکت با جامعه محلی باشد یعنی افرادی که در حاشیه زیستگاه ها در ارتباط تنگاتنگ با حیات وحش هستند باید از منافع حفاظت منتفع شوند. در خیلی از کشورهای دنیا پارک های ملی علاوه بر نقش حفاظتی درآمد زیادی را سالانه با جذب توریست برای دولت ها و جوامع محلی به همراه دارند در صورتیکه پارک های ملی ایران تنها هزینه بر هستند. با این وجود مدیریت صرف دولتی نیز نمی تواند چاره حفاظت باشد و لازم است با مشارکت بخش خصوصی جنبه ها و مولفه های اقتصادی حفاظت نیز مدنظر قرار گیرد چونکه بدون در نظر داشتن این مولفه ها حفاظت، پایدار نخواهد بود.
نبی یان در آخر با اشاره به از میان رفتن هزاران جوجه فلامینگو در تالاب بختگان به سبب عدم مدیریت آب در بالادست اظهار داشت: حدود ۱۵ سال است که با این مساله مواجه هستیم و هرسال خطر تلف شدن جوجه فلامینگوها در تالاب بختگان تکرار می شود و هر سال کارشناسان محیط طبیعی و سازمان حفاظت محیط زیست ازنرسیدن آب به این تالاب بختگان گله می کنند در صورتیکه سازمان حفاظت محیط زیست حدود یک دهه فرصت داشت تا با وزارت نیرو برای مدیریت منابع آبی سد درودزدن، با وزارت جهاد کشاورزی برای تعیین الگوی کشت در پایین دست سد درودزن چانه زنی کند تا این دریاچه احیا شود اما هرسال با تخمگذاری فلامینگوها به دنبال راهکارهای لحظه ای هستیم. سازمان حفاظت محیط زیست باید به دنبال پیش گیری از چنین عارضه هایی در محیط طبیعی باشد اما از آنجایی که بیشتر کارشناسان حیات وحش و محیط طبیعی مشتاق کار مستقیم با گونه هستند از خیلی از موضوعات مدیریتی، حاکمیتی، ارتباطات بین دستگاهی و علوم مختلف غافل می مانند و این موجب لطمه دیدن محیط طبیعی می شود.
منبع: golpich.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب